Oeganda

Afgelopen periode ben ik 1 week op verlof geweest naar Entebbe in Oeganda. Een uitgesproken gelegenheid om vanuit deze missie een verlof te plannen naar Oeganda. De missie in Soedan UNMIS heeft een directe VN vlucht naar Entebbe airport, van deze vlucht kan het VN personeel in de missie gratis gebruik maken.
Voor mijzelf was het toch zoiets om het land van de equator (evenaar), de oorsprong van de Nijl, Obote en Idi Amin Dada eens met eigen ogen te kunnen bekijken.

Entebbe.

Bij de aankomst op Entebbe Airport moest ik even terug denken aan juli 1976 toen een vliegtuig van Air France werd gekaapt op weg van Frankrijk naar Israël door de PLO. Het toestel, met aan boord ca. 100 joodse passagiers, landt uiteindelijk op Entebbe, de luchthaven van de hoofdstad van Oeganda. Dan gaat de president van Oeganda, dictator Idi Amin Dada zich er ook mee bemoeien. De Israëliërs zouden niet onderhandelen en in de nacht van 3 op 4 juli 1976 ondernemen ze een zeer gewaagde reddingsactie, door met niet minder dan 500 commando's helemaal naar Oeganda te vliegen, en de passagiers te bevrijden in een van de meest succesvolle militaire operaties ooit. Dit incident is in 1977 verfilmd in de film “Raid on Entebbe”.
Het huidige vliegveld is een nieuw vliegveld en ligt vlak naast het oude vliegveld waar bovenstaande heeft plaatsgevonden. Op dit oude vliegveld bevindt zich nu een logistieke basis van de VN in Afrika en wordt gebruikt voor binnenlandse en militaire vluchten.
Het vliegveld werd reeds gebruikt vanaf 1929. en na de Tweede Wereldoorlog werd het uitgebreid en op 10 november 1951 officieel heropend.
Het oude luchthavengebouw is inmiddels afgebroken, op de controletoren na en vervangen door een terminal voor binnenlandse vluchten die in 2007 is gebouwd. Internationale vluchten gebruiken de passagiersterminal die in de jaren 1970 werd gebouwd op het nieuwe vliegveld.

Entebbe was voor de onafhankelijkheid op 9 oktober 1962 de hoofdstad van Oeganda, na de onafhankelijkheid werd dit Kampala. Onder het bewind van Amin werd Entebbe gebruikt als residentie. Het is goed te zien aan de gebouwen en wegennet in deze plaats, wat ook te zien is dat de tand des tijds en een gebrek aan onderhoud de glorie heeft doen verbleken.
Een 4 baans weg tussen Entebbe en Kampala was ook een van de projecten onder Amin. Nu kan je nog zien dat men de opzet goed had gepland en voortvarend in entebbe en Kampala was gestart, maar zoals het zo vaak gebeurd in Afrika werd nadat Amin verdreven was het project stopgezet. Het resultaat is dat de weg in beide steden goed begint maar voor het grootste gedeelte van de 35 Km het een 2 baansweg is, die ook te lijden heeft gehad aan het jarenlang ontbreken van onderhoud. Gaten in de weg zijn ruimschoots aanwezig en het is dan ook een belevenis op zich om zonder ongelukken en wandelende nieren in de andere stad aan te komen.
Wat ik hier wel hoorde was dat men eigenlijk terug verlangde naar alle projecten die Amin aan het realiseren was in het toenmalige Oeganda en velen zagen hem als een man van het volk een van hun. Nadat de rookwolken van Amin’s bewind waren opgetrokken en er naar schatting zo een 300.000 mensen omgekomen waren, was er de vreugde van bevrijding. Helaas hadden de nieuwe machthebbers na hem niet de interesse voor het bouwen van wegen en steden en hebben e.e.a. toch redelijk laten verslonzen wat geresulteerd heeft in achteruitgang van de infrastructuur i.p.v. echte vooruitgang.
Hier zien we ook weer iets klassieks van een dictatoriaal bewind die ondanks zijn gruwelijkheden ook dingen gedaan heeft die de ontwikkeling van de mensheid versnelde, makkelijker maakte enz. Voorbeelden in de geschiedenis zijn o.a. Julius Cesar, Napoleon Bonaparte en zelfs Adolf Hitler.
Wat ze gedaan hebben tegen de mensheid is gruwelijk, maar een fijt is dat er vaak technologische ontwikkelingen in een stroomversnelling kwamen, wat weer resulteerde in grote economische groei en dus welvaart nadat hun bewind voorbij was.

Mijn verblijf in Entebbe was in een uitstekend hotel Imperial Botanical Beach Hotel aan de oevers van Lake Victoria. Het hotel heeft een kamer vernoemd naar de voormalige president van Amerika Clinton, hij heeft bij zijn bezoek aan Oeganda van dit hotel gebruik gemaakt en de kamer die hij gebruikte heet dus vanaf die tijd de Clinton suite.

Equator / Evenaar

Oeganda is een land dat doorsneden wordt door de evenaar en nu ik hier toch was wilde ik wel even de ervaring hebben om met 1 been op het noordelijke halfrond te staan en met 1 been op het zuidelijke halfrond. Zo ging ik met een taxi van Entebbe via Kampala naar de evenaar, een ritje van zo een slordige 90 Km in westelijke richting. Nu zullen jullie denken 90 Km das niet veel, nou op de wegen in Oeganda die soms alleen bestaan uit een graffelachtige substantie en dan weer uit asfalt maar wel beiden voorzien van de reeds eerder gememoreerde gaten dan duurt zo een ritje toch snel 3 uur. Het was zeker de moeite waard en een goede kans om veel van het Oegandese landschap op te snuiven.
Bij de evenaar kreeg ik een demonstratie hoe water zich gedraagt als het door een afvoer wegloopt en daadwerkelijk op nog geen 5 meter van de evenaar op het noordelijke halfrond het water draait rechtsom en op het zuidelijke halfrond linksom. Precies op de evenaar valt het water gewoon recht naar beneden zonder te draaien. Toch maar even met eigen ogen aanschouwd dit fenomeen.

Jinja

Van de evenaar vervolgden wij onze reis naar Jinja waar de bron van de Nijl is. De Nijl de langste rivier ter wereld en ook dit was een uitgesproken kans om het met eigen ogen te aanschouwen.
De reis ging vanaf de evenaar weer terug naar Kamapala en dan verder zo een 60 Km naar het oosten naar de stad Jinja. Ook dit was een trip van uren zo een 4 uur over die al reeds eerder beschreven ervaringsvolle wegen.
Als eerste bij aankomst in Jinja zijn we naar de watervallen van Bujagali, dit ligt in het eerste gedeelte van de Nijl waar het water van de machtige rivier zich met geweld een weg baant om uiteindelijk na 6400 Km in Egypte uit te monden in de Middellandse Zee.
Als je daar aan de oever staat en het oorverdovende geraas van het water hoort dat met een enorme kracht langs de rotsen wordt geperst heb je toch wel even ontzag. Een gedeelte van de rivier wordt verderop stroomopwaarts door veel mensen gebruikt om te gaan raften en wildwater kanovaren. Achter deze watervallen krijgt de Nijl een witte kleur daar komt ook de naam de Wite Nijl vandaan.

Vanaf deze plaats verderop stroomopwaarts, achter de enorme Owen Falls dam, die een groot deel van Oeganda van elektriciteit voorziet, ligt de bron van de Nijl.
Wij vervolgden onze reis naar de bron van de Nijl, die wereldkundig gemaakt werd in 1862 door John Hanning Speke die op de westoever uren heeft staan te kijken naar de bron. Op de plaats waar hij gestaan heeft staat nu ter nagedachtenis van dat historische moment een obelisk.
Om bij de bron te komen moesten we met een bootje stroomopwaarts varen. Veel mensen deken dat de Nijl voornamelijk met water gevoed wordt uit Lake Victoria, niets is minder waar. De Nijl krijgt voor 70% zijn water van ondergrondse onderwaterbronnen en voor 30% uit Lake Victoria, dit werd door de gids gedemonstreerd. We voeren door de monding van de rivier een stukje Lake Victoria op en de motor van het bootje werd stil gezet. Het bootje was nu speelbal van de wind maar werd niet door een stroming de Nijl in gezogen. Het zelfde werd herhaald alleen nu aan de Nijl kant van de bron en het bootje werd door de Nijl meegezogen stroomafwaarts.
Teruggekeerd naar de ligplaats van het bootje, waar ook een informatiecentrum en souvenirshops te vinden zijn, liepen we naar een standbeeld van Gandhi, het staat hier omdat het as van de gecremeerde Gandhi in 1948 niet alleen werd uitgestrooid in de Ganges, andere locaties in India, Pacific Palisades, California (USA) maar ook in de Nijl (Oeganda) bij de bron.

Men is nu bezig om nog een dam te bouwen, omdat de behoefte van Oeganda groter is dan de huidige dammen produceren. Er zijn veel voor en tegens voor dit project, zo zijn er stemmen die het dalen van de waterspiegel in Lake Victoria wijten aan het feit dat er teveel water doorgelaten wordt de elektriciteitscentrales van de dammen en met nog een dam en centrale zou dat desastreuze gevolgen kunnen hebben voor Lake Victoria. Een ander gevolg van de bouw van de nieuwe dam is, dat op de plaats van de watervallen het waterpijl zo een 20 meter zal stijgen, dit natuur fenomeen zal dan ook verdwijnen en al niet te spreken over al de mensen die langs de oever wonen en hun heil hoger op moeten gaan zoeken.

Na dit indrukwekkende bezoek keerden wij weer terug naar Entebbe de dag heeft veel indrukken gemaakt en het was de 13 uur durende reis meer dan waard.

Kampala

In deze Afrikaanse metropool heb ik een dag lang rondgezworven samen met mij taxi chauffeur die mij alle uithoeken heeft laten zien. Het parlementsgebouw, de universiteit, Winkelcentra, de sloppen wijken, de markt en het paleis van de laatste koning. Het paleis is men nu aan het renoveren en toeristen kunnen het bezoeken, toen ik er was werd er in de achtertuin van het paleis een driedaagse motor en auto cross wedstrijden verreden. Een enorme mensen massa was hier op af gekomen en zo een happening is vergelijkbaar met een in ons eigen landje. Eet en drink gelegenheden te over een hoop lawaai en veel uitlaatgassen.

Rumbek

Na een weekje Oeganda ben ik weer op de teamsite voor de laatste paar weken. De tijd is voorbij gevlogen en het einde van mijn missie nu bijna tastbaar.
Ook het einde van UNMIS komt met rasse schreden nader, het mandaat loopt op 9 juli 2011 af de dag dat de onafhankelijkheidsverklaring wordt voorgelezen van het 193ste onafhankelijke land op aarde. Zuid Soedan is dan ook het 55ste land in Afrika.
De komende week staan er vele activiteiten op het programma en is de bevolking in heel Zuid Soedan samen met de overheid druk bezig om er een geweldige happening van te maken. Ik ga het hier allemaal meemaken en zal jullie er ook deelgenoot van maken.

Ik groet iedereen
Masalama
Martin